Төтенше жағдайлар басқарма қызметі ауа райының қолайсыздығына байланысты ескерту жасады
Қаламызда жаңбырдан және одан кейінгі аязды температурадан кейін көктайғақ басталды. Соңғы аптада, көкайна мұз көшеде тайып құлап, майып болғандар көбейді. Синоптиктер алдағы аптада аяз күшейіп, тұман мен көктайғақ әлі де болады деп отыр. Қазіргі таңда мектеп оқушыларымен қоса, жоғары оқу орындарының білім алушылары қашықтан оқытуға көшірілуде. Жеңіл көліктермен қоса, маршруттық автобустардың қозғалысы тежеліп, маңызы бар бірнеше жолдар жабылды. Осы орайда Рудный қалалық Төтенше жағдайлар басқарма қызметі қала тұрғындарына қауіпсіздік ережелерін еске салады.
«Автокөлік жүргізушілері, сондай — ақ жолаушылар үшін аязды күндер – ең қауіпті уақыт. Мұндай жағдайда техника мен жабдық күтпеген жағдайларға әкеледі. Кейде автомобильдер елді мекендерден алыс трассаларда тоқтап қалуы мүмкін. Сондықтан, қатты аязда алыс қашықтыққа сапарлардан бас тартқан дұрыс. Сонымен қатар, әр көлікте төтенше жағдайда өмірді сақтайтын заттар болуы керек — дәнекерлеу шамдары, кабельдер, дөңгелектерге арналған тізбектер. Қатты аяз немесе қар жауған кезде бірнеше көлікке топтастыру керек, содан кейін бұзылған жағдайда бағаннан басқа жүргізушілер көмекке келе алады. Егер сіз боран немесе қатты аяз кезінде жолда болсаңыз, елді мекеннен немесе сіз үшін бейтаныс жерде көлік тоқтап қалса, көлікте қалып, телефон арқылы көмек сұрағаныңыз жөн немесе жолда басқа көліктің өтуін күткен дұрыс»,-деп атап өтті Рудный қ. ТЖБ аға анықтаушысы Ринат Елеуов.
Төтенше басқарма қызметі қатты суықта гипотермия мен аязды болдырмайтын бірнеше қарапайым ережелерлерге тоқталды. Солардың бірі, жолға шығарда алкогольді ішімдіктер ішпеу қажет. Ол жылуды көп жоғалтады. Қосымша фактор-аяздың белгілеріне назар аудара алмау, қалыптасқан жағдайды нақты бағалай алмай, дұрыс шешім қабылдамау. Суықта темекі шегу перифериялық қан айналымын азайтады және аяқ-қолды осал етеді. Тағы бір атап өтетін жайт, кең киім кию қажет, бұл қанның қалыпты айналымына ықпал етеді. Сыртқы киім міндетті түрде су өткізбейтін болуы керек. Суықта металл (оның ішінде алтын, күміс) зергерлік бұйымдарды киюге болмайды — сақиналар, сырғалар және т.б. Біріншіден, металл денеге қарағанда суық температураға дейін тезірек салқындайды, нәтижесінде теріге ауырсыну және суық жарақаттармен «жабысып» қалуға болады. Екіншіден, саусақ сақиналары қанның қалыпты айналымын қиындатады. Жалпы, суықта жалаңаш терінің металмен жанасуын болдырмауға тырысқан жөн. Жаяу серуендеу кезінде аяқ-қолдарыңыздың гипотермиясы немесе қатып қалуы сезілгеннен кейін, аязға осал жерлерді жылыту және тексеру үшін кез келген жылы жерге — дүкенге, кафеге, кіреберіске мүмкіндігінше тезірек бару керек. Сонымен қатар, желде үсік шалу ықтималдығы айтарлықтай жоғары екенін атап өткен жөн.
«Көбінесе, аяздың және тіпті адамдардың гипотермиядан өлуінің себептері азаматтардың немқұрайлылығы және қарапайым қауіпсіздік шараларын елемеу болып табылады. Аяздан кейін теріні сулауға болмайды. Өйткені, су жылуды ауадан әлдеқайда жақсы өткізеді. Душтан кейін дымқыл шашпен аязға шықпаған ықтимал. Айта кету керек, балаларда дененің жылу реттелуі әлі толық реттелмеген, ал егде жастағы адамдарда және кейбір ауруларда бұл функция бұзылуы мүмкін. Бұл санаттар гипотермия мен аязға көбірек бейім. Баланы көшеде аязда серуендеуге жібергенде, оған әр 15-20 минут сайын жылынып, жылы болған жөн екенін ұмытпаңыздар»,- дейді Ринат Елеутов.
Шартты түрде зардап шеккендерді екі санатқа бөлуге болады: елді мекендерде төтенше жағдайға тап болғандар және ауылдардың шетінде немесе олардан 2-5 шақырым денелері табылғандар. Бірінші топ екінші топпен салыстырғанда әлдеқайда көп. Басым бөлігінде зардап шеккендердің денелері тұрғын үйлерінің жанынан табылды. Кейінгі талдау, әдетте, бұл адамдардың көпшілігі мас болғанын көрсетті. Кейде адам өзінің күші мен денсаулығын асыра бағалағандығынан болып жатады. Қыста төтенше жағдайларды болдырмау үшін, ең алдымен, ауа-райының өзгеруін, метеорологиялық қорытындыларды, Төтенше жағдайлар министрлігінің бұқаралық ақпарат құралдарындағы қатты аяз, боран және боран жағдайындағы іс-қимылдар жөніндегі арнайы хабарламаларын үнемі қадағалап отыру қажет. Елді мекеннен тыс жерлерге шығуды талап ететін ұзақ сапарлардан бас тартқан дұрыс.Өзіңіздің және отбасыңыздың денсаулығын басты назарда ұстаңыздар.
Гүлім Мұрат