Рудный қаласының әлеуметтік-экономикалық даму қорытындыларының көрсеткіштері бойынша кеңейтілген жиналыс өткізілді. Рудный қаласының әкімі Виктор Ионенкоға экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімі бастығы Зоя Жигунова алты негізгі көрсеткіштің алтауында оң динамика байқалатынын мәлімдеді.
Өнеркәсіп
Өнеркәсіп қаланың маңызды секторы болып табылады, ол Рудныйдың ғана емес, бүкіл облыстың экономикалық дамуын анықтайды. Қостанай облысының өндіріс көлеміндегі Рудныйдың үлесі 26,4 пайызды құрайды. Өнеркәсіптік өнім 353 миллиард теңгеге өндірілді, физикалық көлем индексі 111,9 пайызды құрады. Темір кенін өндіру 22 пайызға, темір рудасының концентратын өндіру 24 пайызға төмендеді. Өңдеу өнеркәсібінде 71,7 миллиард теңгеге өнім өндірілді, өсім 8,5 пайызды құрады. Сүт өнімдері өндірісі 19 пайызға, болат құрылыс конструкциялары – 90,8 пайызға, цемент – 9,5 пайызға ұлғайды. Өндірістік өнім көлеміндегі тау-кен секторындағы үлесі өткен жылдың деңгейінде қалды және 77 пайызды құрады. Өңдеу өнеркәсібіндегі үлес 1 пайызға өсті және 20 пайызды құрады. Келесі кәсіпорындарда өндіріс көлемінің өсуі байқалады: «ССКӨБ» АҚ – 20 пайызға, «Лидер-2010» ЖШС – 18 пайызға, «Рудный металл конструкциялары зауыты – Имсталькон» ЖШС – 2,2 есеге, «Рудный энергия компаниясы» ЖШС және «ЭПК «Атика» ЖШС– 1,5 есеге, «Рефрактори KZ» ЖШС – 13 пайызға. Ағымдағы жылы өнеркәсіп саласында екі жоба іске асырылды. Дезинфекциялық құралдарды өндіру цехын ашуға арналған ғимарат салынды, сұйық жуғыш заттарды қаптау және таңбалау бойынша жаңа желі іске қосылды, қойма қайта жабдықталып, бетон қабырға тасын өндіру цехына айналдырылды. Сондай-ақ, биыл өнеркәсіп саласында алты жоба жүзеге асырылады. Оның ішінде ірі жобалардың бірі – «ЗМК» ЖШС темірбетон бұйымдарын өндіру зауытын салу жобасы, құны бір миллиард теңге. «Казогнеупор» ЖШС цехтарын қайта құру бойынша екі жоба, «Арасан» ЖШС құю желісінде таңбалау жабдықтарын орнату жобасы, «Kaz-Com Group» ЖШС алюминийді қайта балқыту және «Паненко» ЖК жуғыш заттарды өндіру бойынша цехтар салу жобалары жүзеге асырылады. Бұл жобаларға кәсіпорындардың өз қаражаты есебінен қажетті жабдықтар сатып алынып, монтаждау жұмыстары жүргізілуде.
Инвестициялар
Негізгі капиталға инвестициялар 32,8 миллиард теңгені құрады, физикалық көлем индексі – 104,2 пайыз. Негізгі капиталға инвестициялар негізінен кәсіпорындар, ұйымдар және халық қаражаты есебінен қаржыландырылады, олардың жалпы инвестициялар көлеміндегі үлесі 90 пайызды құрады, республикалық және жергілікті бюджет қаражаты есебінен инвестициялар үлесі 10 пайызды құрады. Жеке инвестициялар көлемі 29,5 миллиард теңгені құрады, физикалық көлем индексі – 96 пайыз. Республикалық бюджет қаражаты есебінен 2,2 миллиард теңге инвестиция салынды, бұл 2023 жылдың бірінші жартыжылдығындағы инвестициялар сомасынан (екі миллион теңге) бірнеше есе артық. Жергілікті бюджет қаражаты есебінен бір миллиард теңге игерілді, физикалық көлем индексі – 144,4 пайыз. Өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда, өңдеу өнеркәсібіне салынған инвестициялар көлемі 3,2 есеге, су және кәріз жүйелеріне – 2,6 есеге, электрмен жабдықтауға – 3,1 пайызға өсті. Жеке инвестициялар көлемі 4 пайызға төмендегені байқалады. Негізінен, бұл «ССКӨБ» АҚ және «Качары Руда» АҚ бойынша инвестициялардың 29,1 пайызға төмендеуімен (2023 жылдың бірінші жартыжылдығындағы 23,4 миллиард теңгеге қарсы 16,7 миллиард теңге) байланысты, басқа жеке кәсіпорындар бойынша инвестициялар 74 пайызға өсті (2023 жылдың бірінші жартыжылдығындағы 7,3 миллиард теңгеге қарсы 12,8 миллиард теңге). Бюджеттік инвестициялар бойынша көлем 4,5 есеге өсті (2023 жылдың бірінші жартыжылдығындағы 0,7 миллиард теңгеге қарсы 3,2 миллиард теңге).
Ауыл шаруашылығы
Ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі 4,6 миллиард теңгені құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 4,3 пайызға аз. Оның ішінде мал шаруашылығы өнімдерінің көлемі 4,3 пайызға төмендеді, өсімдік шаруашылығы өнімдерінің көлемі өткен жылдың деңгейінде қалды. Мал шаруашылығы өнімдерінің төмендеуінің негізгі себебі — «Жас-Канат 2006» ЖШС екі корпусын жоспарлы технологиялық линькаға жабуға байланысты жұмыртқа өндірісінің азаюы. Алты ай ішінде сүт өндіру 0,3 пайызға өсті, ет өндіру 5,5 пайызға, жұмыртқа өндіру 1,2 пайызға төмендеді.
Кәсіпкерлік
Бөлшек тауар айналымының көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,8 миллиард теңгеге өсіп, 33,5 миллиард теңгені құрады, ИФО – 102,9 пайыз. Көтерме тауар айналымының көлемі 4 миллиард теңгеге өсіп, 30,8 миллиард теңгені құрады, ИФО – 117,4 пайыз.
Қалада 7884 шағын және орта бизнес субъектісі тіркелген, олардың 7239-ы немесе 91,8 пайызы белсенді, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1,8 пайызға артық. ШОБ субъектілерінің жалпы санында жеке кәсіпкерлердің үлесі 84 пайызды, заңды тұлғалар – 16 пайызды құрайды. Бірінші тоқсанның қорытындысы бойынша ШОБ-та жұмыс істейтіндер саны 18434 адамды құрады (2023 жылы – 18572 адам). ШОБ субъектілерінің өнім шығарылымы 31,5 пайызға артып, 53 миллиард теңгені құрады.
Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі Ұлттық жобаны жүзеге асыру аясында 2021-2025 жылдарға арналған пайыздық мөлшерлемені субсидиялауға 3,1 миллиард теңге сомасына 50 жоба мақұлданды, 523 миллион теңге сомасына 17 жоба кепілдендірілді.
Қаржылық емес қолдау шараларын жүзеге асыру аясында 598 адам консультация алды.
Сондай-ақ кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі Ұлттық жоба аясында Рудныйда биыл жеке инвестициялар есебінен жалпы сомасы 5,6 миллиард теңгені құрайтын 14 жоба жүзеге асырылып, 139 жаңа жұмыс орны ашылады. Қазіргі уақытта жалпы сомасы 379 миллион теңге болатын төрт жоба жүзеге асырылып, 20 жұмыс орны ашылды.
Жыл соңына дейін тағы 10 жоба іске асырылып, 5,3 миллиард теңге жеке инвестиция құйылады, 119 жұмыс орны ашылады.
Қалада сауда саласы қарқынды дамып келеді. 11-ші шағын ауданда ірі сауда-ойын-сауық орталығының құрылысы жоспарлануда, Гагарин көшесінде «Доброцен» дүкенінің құрылысы аяқталуға жақын, Сандригайло мен Качарская көшелерінің қиылысында және Корчагин көшесінде сауда орталығының құрылысы жүргізілуде, Комсомольский даңғылында балалар сауда-ойын-сауық орталығының құрылысы жүргізілуде.
Экономика және бюджеттік жоспарлау бөлімінің басшысының баяндамасын қала әкімі түсіндірді.
– Геосаяси жағдай өткен жылы окатыштарды тиеуге, «ССКӨБ» АҚ өндіріс көлеміне әсер етті. Қазір жалпы өсім 111,9 пайызды құрап отыр. 353 миллиард теңгеге өнім өндірілді, оның ішінде 270 миллиард теңге – ССКӨБ өнімі.
Мен бүгін ССКӨБ-ның жалпы сомасы 18 миллиард теңге салық аударымдарының үлесі бар болғаны 37 пайызды (6,6 миллиард теңге) құрайтынын атап өткім келеді. Ал бұл көрсеткіш бір кездері 85-90 пайызға жететін. Бұл қала құраушы кәсіпорыннан басқа, басқа салалардың – «Казогнеупор» ЖШС, қайта өңдеу компаниялары, шағын және орта бизнес секторларының да қарқынды дамып келе жатқанын көрсетеді. Бүгінде 12 миллиард теңге салықты комбинат емес компаниялар төлеп отыр. Бұл жақсы үрдіс, – деді Виктор Ионенко.
ГБЖ өндіру зауытының құрылысы туралы айта отырып, бұл ССКӨБ-ның ауқымды жобасы екенін айта келе, әкім биыл Ақтөбе – Рудный – Қостанай магистральдық газ құбырының құрылысын бастау қажеттігін атап өтті.
– Қала үшін ГБЖ өндіру зауыты сөзсіз өте маңызды жоба. Жұмыс орындары, салық аударымдары, бұл өндірістің жаңа деңгейі, – деді әкім.
Тұрғын үй құрылысына қатысты. Виктор Ионенко биыл үш үйдің құрылысы басталатынын, екі үйдің іргетасы қазірдің өзінде қаланғанын (50 лет Октябрь көшесі бойынша) нақтылады.
– Биыл жаңа темірбетон зауытының құрылысын бастап, аяқтаймыз. Жабдықтар қазірдің өзінде Қазақстан аумағында, кедендік рәсімдеуден өтуде. Осы аптада зауытты орнату жұмыстары басталады. Бір ай ішінде жабдықтарды монтаждау аяқталып, панельдік темірбетон бұйымдарының алғашқы өнімін алуды жоспарлап отырмыз. Іргетасы қаланған үйлер осы бұйымдардан салынады. Ескі ғимараттарды қалпына келтіріп, жаңа құрылысқа көшеміз, – деп түсіндірді Виктор Ионенко.
Спорттық-сауықтыру кешендерінің құрылысы
11-ші шағын аудандағы екі спорттық-сауықтыру кешенінің құрылысы туралы биыл оларды іске қосу қажеттігі және күзде олардың аумағын абаттандыру жұмыстарына кірісу керектігі атап өтілді.
11-ші шағын ауданның инженерлік инфрақұрылымы туралы. Кәріз желілерінің құрылысы аяқталды, су құбыры желілері аяқталу сатысында. Өткен аптада жылу желілері, электрмен жабдықтау және телефония салу жұмыстары басталды.
– 1 тамызға дейін барлық инженерлік коммуникацияларды аяқтау, ал 1 қыркүйекке дейін мектеп аумағын абаттандыру қажет. 1 қазанға дейін ФОК аумағын абаттандыруды аяқтау жоспарлануда. Келесі кезеңде биыл автовокзал ауданындағы 1200 орындық мектепке инженерлік коммуникацияларды аяқтау қажет. Жобалау аяқталды, мемлекеттік сараптама процедурасы жүргізілуде, тамыз-қыркүйек айларында осы жобаларды жүзеге асыруға кірісу керек, – деді Рудный қаласының әкімі.
Қорытындылай келе, Виктор Ионенко барлық мемлекеттік органдар мен басқа меншік нысанындағы кәсіпорындар алдында екінші жартыжылдықты және жылды аяқтау, қарқынын бәсеңдетпеу міндеті тұрғанын атап өтті. 2025 жылға барлық көрсеткіштер орындалып кіру үшін негіз бар, бірінші жартыжылдықтың қорытындылары соның дәлелі.
Булат МУСИН,
суреттерді түсірген Алексей ФРОЛОВ