Ипотека айтарлықтай төмендеді. Ұстап беру сомасы 14% – ға, ал олардың саны 16% — ға төмендеді. Осылайша, екі көрсеткіш те 2023 жылғы наурыздан бастап ең төменгі деңгейге – 129,4 млрд теңге және 8,5 мың бірлікке дейін төмендеді.
Бюро 1 маусымға 558 мың қазақстандықтың ипотекалық несиелері болғанын атап өтті. Барлығы бірге 6 трлн теңге қарыз болды.
— Автонесиелеу екінші ай қатарынан құлдырауда. Сәуірге қарай ұстап беру сомасы 7% – ға, саны 10% — ға қысқарды. Абсолютті сандарда бұл 111,8 млрд теңге және 14,5 мың бірлік, бұл 2023 жылдың наурыз және ақпан айларынан бергі ең төменгі деңгейге сәйкес келеді, – деді Бірінші кредиттік бюро.
Бюроның хабарлауынша, жалақыға дейінгі несиелер немесе PDL маңызды емес. Мамыр айындағы нәтижелер бір жарым жылдағы ең нашар. Рас, сәуірге қатысты құлдыраудың өзі күшті көрінбейді. Оның қарқыны беру сомасы — 49,8 млрд теңге болған жағдайда да, олардың саны – 739,5 мың бірліктен 4% — дан аспады.
Сарапшылар мұндай несиелер-сомасы 50 АЕК-тен аспайтын және мерзімі 45 күннен аспайтын-өзгерісті күтетінін атап өтті. Осы уақытқа дейін, егер белгілі бір шарттар сақталса, оның ішінде артық төлемді шектеу кезінде, олар бойынша жылдық тиімді мөлшерлеме мөлшері жалпы талаптардан өзгеше болуы мүмкін, ал қазір мұндай ерекшелік алынып тасталады.
— Несие карталарына қатысты нақты жағдай жоқ. Бір жағынан, мамыр айында ұстап беру сомасы 20 айда максимумға – 21,5 млрд теңгеге жетті. Екінші жағынан, экстрадициялар саны 2020 жылдың басынан бері ең төменгі мәндердің бірін қабылдады – 103,6 мың бірлік. Алайда, несие карталары нарықтағы ауа – райын белгілемейтінін түсіну маңызды: өткен айда берілген барлық бөлшек несиелердің жалпы сомасы 2% — дан аз, — деп нақтылады бюро.
Тұтынушылық кепілсіз несиелендіруде динамика да әртүрлі. Бір айдағы ұстап беру сомасы 4% — ға өсті, ал ұстап беру саны 4% — ға төмендеді. Абсолюттік мәндер 855,5 млрд теңге және 2,9 млн бірлікті құрайды. Мұндай қарыздың орташа сомасы басқа өнімдермен салыстырғанда аз болып қалады – 290,9 мың теңге, — деп толықтырды бюро.
Сарапшылардың пікірінше, заңды тұлғалар мен жеке кәсіпкерлерге несие беру жыл сайынғы өсуді көрсетеді. Рас, бұл тек ұстап беру сомасы туралы. Мамыр айында ол 25% — ға, 1,66 трлн теңгеге (г/г) дейін секірді.
– Осы уақытта жасалған келісімшарттар саны бір жылда 15% — ға, 49,7 мың бірлікке дейін төмендеді. Нақтырақ айтсақ, ұстап беру сомасы сәуір айына қарай 11% – ға, ал олардың саны 4% — ға өсті. Мамыр айында берілген несиелердің 40% – ға жуығы авто-620,7 млрд теңге саудаға және жөндеуге тиесілі болды. Тағы екі сала салыстырмалы түрде жақсы несиеленді: Көлік және қоймалау – 190,1 млрд теңге (12%), қаржылық және сақтандыру қызметі — 144,7 млрд теңге (9%). Ал берілген кредиттің ең жоғары орташа сомасы металл кендерін өндіруде тіркеледі-2,75 млрд теңге. Алдыңғы аймен салыстырғанда ол екі есе өсті, — деп қорытындылады Бірінші несиелік бюро.