Ағымдағы жылы қазақстандық әйелдер 60 жарым жасында зейнетке шыға алады. Келесі жылдан бастап зейнеткерлік жас өседі. Сондықтан, оған қол жеткізгеннен кейін де зейнетақы төлемдерін рәсімдеуді кейінге қалдыруға тура келеді. Бұл жағдайда қандай салдардан қорқу керек, ал қайсысы жоқ, біздің материалдан оқыңыз.
«Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Заңның 11-бабына сәйкес 2022 жылы Қазақстандағы әйелдерге зейнетақы тағайындау 60,5 жасқа толғаннан кейін жүргізіледі.
Бұл ретте, келесі жылдан бастап әйелдердің зейнеткерлік жасы 61 жасқа дейін өсетінін еске саламыз. Бұл деңгейде бес жыл ішінде тіркелетініне қарамастан, жоғарыда аталған жастағы әйелдер осы жылы төлемдерді рәсімдеуге уақыт алуы керек.
30 маусымға дейін өзінің 60 жылдығын атап өткен қазақстандықтар 60 жарым жасында зейнетке шыға алады. Яғни, ағымдағы жылдың 30 желтоқсанына қарай олар зейнеткерлік жасқа жетеді.
Зейнетақы тағайындау үшін зейнеткерлік жасқа дейін 10 күн бұрын жүгінуге болады. Содан кейін төлемдер оған жеткен күннен бастап тағайындалады.
Бір өтініш бойынша зейнетақының барлық құрамдас бөліктері ресімделеді: Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан (БЖЗҚ) базалық, ынтымақты және зейнетақы төлемдері. Онымен Халыққа қызмет көрсету орталығына (ХҚКО) жүгіну қажет.
Егер сіз уақытында зейнетақы алмасаңыз не болады
Егер ағымдағы жылдың соңына дейін Қазақстан зейнеткерлік жасқа жетсе, бірақ зейнетақы тағайындауға өтініш білдірмесе, онда 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап 61 жасқа жетуді күтуге тура келеді.
Бұл ретте зейнеткерлік жасқа толған азаматтарға төлемдер өтініш берілген күннен бастап, яғни өтініш пен қажетті құжаттар тіркелген күннен бастап тағайындалады. Егер Сіз зейнетақы алуға өтініш берсеңіз, онда өткізіп алған кезең үшін төлемдер жоғалады.
Әрине, зейнеткерлік жасқа толғанға дейін азамат жұмысын жалғастыра алады.
Бірақ, зейнетақымен қамсыздандыру туралы Заңның 24-бабына сәйкес, 11-бапқа сәйкес зейнеткерлік жасқа толған әйелдер (2022 жылы 60,5 жас) БЖЗҚ-ға міндетті зейнетақы жарналарын төлеуден босатылады.
Яғни, Қазақстан алғаш рет зейнеткерлік жасқа жеткен сәттен бастап оның БЖЗҚ-дағы зейнетақы шотына жұмыс беруші міндетті зейнетақы жарналарын төлеуді тоқтатады. Ал жарналар болмаған жағдайда еңбек өтілі тіркелмейді.
Жоғарыда аталған факторларды ескере отырып, зейнетақы төлемдерін уақытында рәсімдеген дұрыс.
2023 жылы қандай жаңалықтар күтілуде
Бұл ретте зейнеткерлік жасқа жеткен кейбір қазақстандықтар зейнетақыны ресімдеуді 2023 жылға дейін кейінге қалдыра алады.
Келесі жылдан бастап олар базалық зейнетақыны біртіндеп ұлғайтуға уәде берді. Сонымен қатар, 46-дан 55 айлық есептік көрсеткішке дейін ынтымақты зейнетақыны есептеу үшін пайдаланылатын ең жоғары табыс ұлғаюы тиіс.
Осы ақпаратқа байланысты «Ашық диалог» порталында қазақстандықтардың бірі 2023 жылға дейін ресімделген зейнетақы мөлшері қайта қаралатынын сұрады.
Осы сұраққа жауап ретінде әлеуметтік кодекс жобасы шеңберінде көзделген ынтымақты зейнетақы есебінде қабылданатын табыстың барынша шектелуін арттыру жүйеге жаңадан кірген зейнеткерлерге де, қазірдің өзінде өткендерге де әсер ететіні атап өтілді.
Яғни, осы инновациялар бекітілгеннен кейін зейнетақы мөлшері қайта қаралуы керек. Сонымен қатар, келесі жылдан бастап жасына байланысты тағайындалған зейнетақы төлемдерін (ортақ зейнетақылар) 10,5 пайызға ұлғайтуды жоспарлап отыр.